کمبود چه ویتامینی باعث خشکی و ترک لب می گردد؟
به گزارش وبلاگ ورزشی 90، شیلیت (cheilitis) مشکل شایعی است که با خشکی، قرمزی و ترک خوردن لب ها معین می گردد. عوامل متعددی ممکن است باعث ترک خوردگی لب ها شوند، از جمله هوای سرد، قرار گرفتن در معرض نور آفتاب و کم آبی. اما گاهی اوقات، ترک خوردن لب می تواند نشانه یک مشکل جدی تر باشد. برای مثال، محتمل است از کمبودهای تغذیه ای ناشی گردد. تا انتهای مقاله امروز همراه ما باشید تا با ویتامین ها و مواد معدنی مرتبط با خشکی و ترک لب آشنا شوید.
کمبود مواد مغذی و تاثیر آن روی زیبایی و ظاهر لب ها
رایج ترین کمبودهای تغذیه ای مرتبط با خشکی و ترک لب ها عبارتند از:
1. آهن
آهن یک ماده معدنی حیاتی است که بخشی از هموگلوبین (رنگدانه حامل اکسیژن) را تشکیل می دهد. این ماده مغذی در بسیاری از عملکردهای ضروری بدن نقش دارد، از جمله حمل اکسیژن، سنتز DNA، فراوری گلبول های قرمز خون و ترمیم سلول ها و بافت ها. بعلاوه به حفظ سلامت پوست، بهبود زخم و تنظیم التهاب یاری می نماید.
کمبود آهن به کم خونی فقر آهن منجر می گردد و با خستگی، تنگی نفس، رنگ پریدگی پوست و شکننده بودن ناخن ها همراه است. علاوه بر این، می تواند باعث خشکی و ترک خوردگی لب ها گردد که این مشکل معمولا گوشه های دهان را تحت تاثیر قرار می دهد (شیلیت زاویه ای).
2. روی
روی (زینک) یک ماده معدنی لازم است که دریافت آن برای حفظ سلامتی اهمیت زیادی دارد. روی نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی، هضم، رشد و فراوری مثل ایفا می نماید و کمبود آن ممکن است روی سلامت پوست و لب ها تاثیر بگذارد.
شواهد نشان می دهد که کمبود روی باعث ترک خوردن لب ها و بعلاوه خشکی، سوزش و التهاب در کناره های دهان می گردد. ترک خوردگی لب به دلیل کمبود روی ممکن است با علائم دیگری مثل اسهال، ضعف سیستم ایمنی، التهاب پوست، زخم های پوستی و ریزش مو همراه باشد.
3. ویتامین های گروه B
ویتامین های گروه B هشت ویتامین محلول در آب هستند، شامل تیامین (B1)، ریبوفلاوین (B2)، نیاسین (B3)، اسید پانتوتنیک (B5)، پیریدوکسین (B6)، بیوتین (B7)، فولات (B9) و کوبالامین (B12). این ویتامین ها در عملکردهای مختلف بدن نقش دارند، از جمله فراوری انرژی، ترمیم سلول ها و بافت ها، حفظ سلامت پوست و بهبود زخم.
کمبود ریبوفلاوین، پیریدوکسین، فولات و کوبالامین با ترک خوردن لب ها مرتبط است. افراد مبتلا به اختلالاتی که بر جذب مواد مغذی تأثیر می گذارند (مانند بیماری سلیاک، ورم معده مزمن و بیماری کرون) بیش از سایرین در معرض خطر کمبود این مواد مغذی هستند. با توجه به اینکه ویتامین B12 عمدتا در غذاهای حیوانی یافت می گردد، گیاه خواران و وگان ها ممکن است به کمبود آن مبتلا شوند.
علاوه بر خشکی و ترک لب، کمبود ویتامین های گروه B ممکن است به درماتیت، افسردگی، تحریک پذیری و خستگی هم منجر گردد.
4. ویتامین C
ویتامین C دارای خواص ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی قوی است. این ویتامین به التیام پوست یاری می نماید و یک عنصر رایج در بالم لب و کرم های پوست است. علاوه بر تورم و خونریزی لثه، کمبود ویتامین C می تواند به خشکی و ترک لب ها هم منجر گردد.
سایر دلایل خشکی و ترک لب
به غیر از کمبودهای تغذیه ای، بیماری ها و عوامل دیگری هم وجود دارند که ممکن است دلیل ترک خوردن لب باشند. شرایط محیطی (مانند آسیب های ناشی از نور خورشید و هوای سرد، گرم یا خشک) می تواند باعث خشک شدن و ترک خوردن لب های شما گردد. کم آبی بدن یا لیسیدن مکرر لب ها هم محتمل است در بروز این مشکل نقش داشته باشد.
گاهی اوقات، ترک و خشکی لب نشان دهنده یک بیماری جدی است. به عنوان مثال، بیماری کرون یک اختلال التهابی روده است که می تواند باعث خشکی لب ها و تورم یا ترک خوردگی گوشه های دهان گردد. در برخی موارد، ترک خوردن لب ها همراه با خشکی پوست، ضعف و تغییر وزن، نشانه اولیه مسائل تیروئید است.
از سایر عوامل مرتبط با خشک شدن و ترک خوردن لب ها می توان به آلرژی (از جمله درماتیت تماسی به دلیل استفاده از محصولات پوستی خشن)، عفونت های قارچی، عفونت های باکتریایی، بیماری های خودایمنی (مثل سندرم بهجت) و مصرف برخی از داروها (مانند آنتی هیستامین ها، آنتی بیوتیک ها، داروهای شیمی درمانی، داروهای ضد افسردگی و داروهای موضعی از جمله رتینول، بنزوئیل پراکسید و اسید سالیسیلیک) اشاره نمود.
راه های درمان خشکی و ترک لب
به طور کلی، درمان ترک خوردگی لب ها شامل مدیریت علائم (خشکی، درد، سوزش یا خونریزی) و درمان بیماری زمینه ای (کمبود مواد معدنی یا ویتامین ها، آلرژی، عفونت و…) است:
- در بیشتر موارد، استفاده از بالم لب در طول روز، ساده ترین راه برای برطرف خشکی و ترک لب است.
- اگر به کمبود مواد مغذی مبتلا هستید، از مکمل های حاوی ویتامین یا مواد معدنی بهره ببرید. برای برخی از افراد، ایجاد تغییرات ساده در رژیم غذایی و افزایش مصرف غذاهای غنی از آهن، روی، ویتامین های گروه B یا ویتامین C می تواند کافی باشد. با این حال، سایر افراد ممکن است برای برطرف احتیاجهای تغذیه ای خود به مکمل احتیاج داشته باشند.
- از لب های خود در برابر نور خورشید محافظت کنید. برخی از بالم لب ها حاوی اکسید تیتانیوم یا اکسید روی هستند.
- در طول روز به میزان کافی آب بنوشید.
- از لیسیدن یا گاز گرفتن لب های خود خودداری کنید.
- از مصرف محصولات مراقبت از پوست خشن و بعلاوه تماس اشیاء فلزی (مانند سنجاق، گیره کاغذ یا جواهرات) با لب ها بپرهیزید.
- اگر به عفونت های پوستی مبتلا هستید، طبق تجویز پزشک از داروهای آنتی بیوتیک یا داروهای ضدقارچ بهره ببرید.
کلام پایانی
وجود لب های ترک خورده می تواند از کمبود برخی مواد مغذی از جمله آهن، روی، ویتامین های گروه B و ویتامین C ناشی گردد. با این حال، ممکن است عوامل محیطی و سایر بیماری ها هم در بروز آن نقش داشته باشند. اگر خشکی و ترک لب با استفاده از بالم لب و سایر روش های خانگی بهبود نیافت، با پزشک درباره آن مشورت کنید.
این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ ورزشی 90 مگ را بخوانید.
منابع: healthline, medicinenet
منبع: دیجیکالا مگ