گام بعدی در جهت پُر فراز و نشیب تلسکوپ جیمز وب چه خواهد بود؟
به گزارش وبلاگ ورزشی 90، اکنون که تلسکوپ فضایی جیمز وب به طور کامل مستقر شده و به سمت مقصد نهایی خود در حرکت است، گام بعدی آن چه خواهد بود؟
به گزارش وبلاگ ورزشی 90 و به نقل از اسپیس، تلسکوپ فضایی جیمز وب اول راه خود قرار گرفته است.
در روز شنبه هشتم ژانویه(18 دی)، رصد خانه نو ناسا و بزرگترین تلسکوپ فضایی ساخته شده تا به امروز، آخرین بخش از آینه اصلی خود را با موفقیت باز کرد تا آنچه که ناسا یکی از پیچیده ترین مراحل استقرار می داند را رقم بزند.
تیم ماموریت وب اکنون توجه خود را به رساندن جیمز وب به مقصد نهایی خود معطوف نموده است در حالیکه بخش های اصلی این تلسکوپ را برای انجام کار ستاره شناسی فعال نگه می دارد.
انتظار می رود تلسکوپ فضایی جیمز وب در روز 23 ژانویه(یکشنبه 3 بهمن) به منطقه ورودی(insertion location) برسد و برای آخرین بار موتورهای خود را برای رسیدن به مدار مورد نظر و تصحیح راستا روشن کند. این تلسکوپ در نقطه لاگرانژ2 در فاصله 1.5 میلیون کیلومتری از زمین در مدار خورشید قرار خواهد گرفت. اگر وب به نقطه مورد نظر برسد به لطف هم ترازی تقریبا کامل با خورشید، زمین و ماه می تواند از حداقل سوخت برای ماندن در این منطقه استفاده کند.
اما انجام این مانور تنها ماموریتی نیست که گروه کنترل باید انجام دهد. وب ماموریت های پیچیده دیگری پیش رو دارد و ناسا به طور خاص به تراز کردن آینه ها و آماده کردن تجهیزات آن به عنوان نقطه عطف کلیدی دیگری طی چند هفته آینده اشاره نموده است.
جان دورنینگ(John Durning) معاون مدیر پروژه وب در مرکز پرواز فضایی گادرد ناسا، شنبه(هشتم ژانویه) در یک کنفرانس مطبوعاتی از مرکز کنترل وب در موسسه علمی تلسکوپ فضایی در بالتیمور، مریلند، به وبلاگ ورزشی 90 گفت: همانطور که وب برای روشن کردن پیشران خود آماده می گردد، اعضای ماموریت آن 15 روز آینده را صرف تراز کردن 18 بخش مجزای آینه اصلی وب می نمایند تا به صورت یک آینه یکپارچه عمل کند.
او اضافه نمود: باید بگویم که وب طی هفته آینده یا پس از آن به روشن کردن تجیهزات خود می پردازد و پس از آن که ما به نقطه لاگرانژ 2 برسیم و همزمان با سرد شدن تجهیزات آن به مقدار کافی، مهندسان شروع به روشن کردن همه تجیهزات وب می نمایند.
نقطه لاگرانژ 2 منطقه مناسبی برای فعالیت وب است. به لطف فاصله مناسب آن از خورشید و محافظ های خورشیدی، وب در تاریکی مورد احتیاجش برای دریافت امواج فرو سرخ به فعالیت می پردازد. طول موج های فروسرخ به این تلسکوپ امکان رصد اجرام کیهانی مانند سیارات فراخورشیدی از میان غبار را می دهد.
18 بخش آینه اصلی وب که اکنون باز شده اند در حالت پیکربندی زمان پرتاب قرار دارند و برای تنظیم آنها باید یک فعالیت چند مرحله ای انجام گردد. این فرآیند برای روز 11 ژانویه(21 دی) برنامه ریزی شده است و طی آن هر بخش از آینه اصلی و آینه دوم وب به وسیله شش محرک حرکت داده می شوند. آینه اصلی یک محرک اضافی نیز در مرکز خود دارد که انحنای آن را تنظیم می نماید. لی فینبرگ(Lee Feinberg) مدیر بخش های نوری تلسکوپ وب در مرکز گادرد در یک گفت وگو اظهار کرد: بین 10 تا 12 روز طول می کشد تا همه بخش های آینه حدود نیم اینچ جلو بیایند و این کار آنها را در موقعیتی قرار می دهد که می توان تراز نوری دقیق را انجام داد.
تراز اولیه حدود سه ماه به طول خواهد انجامید و پس از آن وب آماده دریافت اولین نور خواهد بود. این تلسکوپ در آن موقع اولین تصویر خود را به عنوان بخشی از آزمایش فرآیند تراز آینه ثبت می نماید. ناسا اعلام نموده که این تصاویر اولیه احتمالا تار خواهند بود زیرا تلسکوپ در آن موقع به طور کلی تراز نشده است و برای تصحیح پیکربندی باید تصاویر بیشتری گرفته گردد و آزمایش هایی انجام گردد. مهندسان تشخیص می دهند که هر بخش چقدر باید جا به جا گردد. این فرآیند Wavefront نام گرفته است. در طول این فرآیند، مهندسان، وب را به سمت یک ستاره درخشان گرفته و 18 تصویر از آن ثبت می نمایند. که هر عکس از یکی از 18 بخش آینه است. سپس آنها با استفاده از الگوریتم های رایانه ای میزانی که باید هر بخش جابجا گردد را مشخص می نمایند. تراز کردن آینه ها 40 روز پس از پرتاب شروع می گردد و تکمیل آن چند ماه به طول می انجامد. زمانی که وب رصد خود را شروع کند، آینه های آن هر چند روز یک بار آنالیز می شوند تا از تراز بودن آنها اطمینان حاصل گردد.
کمی حساسیت تاریخی در خصوص تصاویر تار وجود دارد. زیرا تلسکوپ هابل که در سال 1990 به فضا پرتاب شد به علت یک مشکل مهندسی دچار نزدیک بینی بود و احتیاج به تعمیر داشت. مدار نزدیک به زمین هابل امکان تعمیر آن را در فضا فراهم می کرد اما برای وب چنین کاری ممکن نیست.
دورینگ می گوید: ما معتقدیم در حدود روز صدوبیستم پس از پرتاب این تلسکوپ به طور کلی تراز می گردد که این روز حوالی تاریخ 24 آوریل(چهارم اردیبهشت 1401) خواهد بود. بسته به اینکه فرآیند راه اندازی چگونه پیش برود.
اولین تصاویر وب حاوی ستاره ها، و ابر ماژلانی بزرگ خواهند بود.
در روز بیست وششم پس از پرتاب نیز مانوری موسوم به MCC2 انجام خواهد گرفت که طی آن پیشران وب برای تصحیح راستا نهایی و رسیدن این تلسکوپ به نقطه لاگرانژ 2 روشن خواهد شد.
در حال حاضر، وب با گذشت 15 روز و 20 ساعت، 78 درصد راستا را پیموده است.
منبع: خبرگزاری ایسنا