کیست های تخمدان و نکته هایی که نمی دانید!
به گزارش وبلاگ ورزشی 90، کیست های تخمدان به دلایل متعددی ایجاد می شوند. شایع ترین نوع، کیست فولیکولار است که از رشد یک فولیکول نتیجه می گردد. فولیکول یک کیسه ی پر از مایع طبیعی است که حاوی یک تخمک است. کیست های فولیکولار هنگامی که فولیکول در طی چرخه ی قاعدگی بیش از حد طبیعی رشد می نماید و برای آزادسازی تخمک باز نمی گردد، تشکیل شده و معمولاً هم در طی چند روز تا چند ماه به خودی خود رفع می شوند. کیست ها می
کیست های تخمدان و نکته هایی که نمی دانید!
در این مقاله با تعریف کیست تخمدان، عوامل مسبب کیست های تخمدان، علایم، راه تشخیص و درمان کیست تخمدان آشنا می شوید.
کیست های تخمدان چه هستند؟
کیست های تخمدان، ساختمان های کیسه مانند پر از مایع در تخمدان هستند. واژه ی کیست به ساختمانی پر از مایع اطلاق می گردد، بنابراین تمام کیست های تخمدان حاوی مقداری مایع هستند.عوامل ایجاد کیست های تخمدان
کیست های تخمدان به دلایل متعددی ایجاد می شوند. شایع ترین نوع، کیست فولیکولار است که از رشد یک فولیکول نتیجه می گردد. فولیکول یک کیسه ی پر از مایع طبیعی است که حاوی یک تخمک است. کیست های فولیکولار هنگامی که فولیکول در طی چرخه ی قاعدگی بیش از حد طبیعی رشد می نماید و برای آزادسازی تخمک باز نمی گردد، تشکیل شده و معمولاً هم در طی چند روز تا چند ماه به خودی خود رفع می شوند. کیست ها می توانند در اثر جراحت یا نشت عروق خونی کوچک به درون کیسه ی تخمک حاوی خون باشند. گاهی هم بافت های تخمدان برای تشکیل بافت های دیگر بدن مانند مو یا دندان به صورت غیرطبیعی رشد می نمایند. کیست هایی با این بافت های غیرطبیعی کیست های درموئید نامیده می شوند.آیا کیست تخمدانی خطرناک است؟
اگر زنی در دهه ی چهارم زندگی خود یا حتی جوان تر و با قاعدگی های منظم باشد، بیشتر توده های تخمدانی،کیست های تخمدانی عملکردی خواهند بود که در حقیقت غیرطبیعی نیستند. این کیست ها با جریان تخمک گذاری که در چرخه ی قاعدگی رخ می دهد ارتباط دارند و معمولاً در طی چرخه ی قاعدگی بعدی خود به خود ناپدید می شوند.بنابراین این کیست ها در چند چرخه ی قاعدگی آنالیز می شوند تا معین گردد آیا از بین رفته اند یا نه؟ چون قرص های ضدبارداری خوراکی تا حدودی با جلوگیری از تخمک گذاری عمل می نمایند، پزشکان انتظار نخواهند داشت که زنان مصرف نماینده ضدبارداری های خوراکی، کیست های تخمدانی عملکردی داشته باشند. عوامل دیگری هم وجود دارند که در کنار سن زن یا مصرف ضدبارداری های خوراکی به ارزیابی کیست های تخمدانی یاری می نمایند. کیستی که در اولتراسوند شبیه یک کیسه ی ساده پر مایع به نظر می رسد، در مقابل کیستی با بافت سخت در داخل آن به احتمال زیاد خوش خیم است. بنابراین اولتراسوند هم در تشخیص این که تومور تخمدانی جدی است یا نه نقش دارد. سرطان تخمدان در زنان جوان تر از چهل سال نادر است، اگرچه بیشتر کیست های تخمدان حتی پس از چهل سالگی خوش خیم هستند. آزمون خونی CA-125 می تواند به اسم معینه یی برای سرطان تخمدان به کار رود، اما غیرطبیعی بودن آن همواره به معنی وجود سرطان نیست. اولاً بسیاری از بیماری های خوش خیم در زنان در سنین باروری می تواند سبب افزایش CA-125 گردد، عفونت های لگن، فیبروئیدهای رحم، بارداری، کیست های خوش خیم تخمدان(هموراژیک) و بیماری های کبد همگی بیماری هایی هستند که ممکن است در غیاب سرطان تخمدان سطح CA-125 را افزایش دهند. ثانیاً حتی در صورت ابتلا زن به سرطان تخمدان، تمام این سرطان ها سبب افزایش سطح CA-125 نمی گردد. علاوه بر این، سطوح CA-125 در زنان مبتلا به سرطان سینه، ریه و پانکراس هم به صورت غیرطبیعی بالا می رود.
علایم کیست های تخمدان
بیشتر کیست ها هرگز معین نمی شوند و بدون این که زنان بدانند که به این کیست ها مبتلا هستند رفع می شوند. درد در شکم یا لگن شایع ترین علامت است. درد می تواند در اثر پارگی کیست، رشد سریع و اتساع آن، خون ریزی به درون کیست یا پیچ خوردن کیست در اطراف منبع خونی آن ایجاد گردد.تشخیص کیست های تخمدان
بیشتر کیست ها از طریق ی اولتراسوند تشخیص داده می شوند که برترین تکنیک تصویربرداری برای شناسایی کیست های تخمدانی است. اولتراسوند یک روش تصویربرداری است که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از ساختمان های درون بدن استفاد می نماید. تصویربرداری اولتراسوند بدون درد است و هیچ ضرری ندارد.هم چنین می توان کیست ها را با روش های دیگر تصویربرداری مانند اسکن CAT یا MRI شناسایی کرد.
درمان
بیشتر کیست های تخمدان در زنان در سنین باروری، کیست های فولیکولار هستند که به طور طبیعی در عرض یک تا سه ماه از بین می فرایند.در زنانی که هیچ علایمی ندارند این کیست ها را می توان هم زمان در طی آزمایش لگن تشخیص داد.
به منظور معین استراتژی درمانی برای کیست های تخمدان از اولتراسوند استفاده می گردد، زیرا این روش می تواند به تشخیص این که کیست ساده یا ترکیبی است یاری کند. کیست ساده که در بیماری های خوش خیم دیده می گردد فقط حاوی مایع بوده و بافت جامد ندارند، اما کیست ترکیبی بافت جامدی دارد که به پایش و احتمالاً جراحی احتیاج دارد.
درمان ایده آل کیست های تخمدان به سن زن، مقدار و ظاهر کیست در اولتراسوند بستگی دارد. درمان می تواند شامل معاینه ی ساده یا ارزیابی آزمون های خونی مانندCA-125 باشد که به تشخیص پتانسیل ابتلا به سرطان یاری می نماید.
در صورت ایجاد درد شدید، از بین نرفتن خود به خود یا مشکوک بودن تومور، می توان آن را با لاپاراسکوپی یا در صورت احتیاج به لاپاراسکوپی باز خارج کرد. به مجرد خارج کردن کیست، تومور به یک پاتولوژیست ارجاع داده می گردد تا به منظور تشخیص نهایی نوع کیست موجود، بافت را در زیر میکروسکوپ آزمایش کند.
منبع:7روز زندگی، شماره 121.
منبع: راسخون