عرصه های خانه ات را بشناس! - وبلاگ ورزشی 90

به گزارش وبلاگ ورزشی 90، بارها شده است که وقتی پایتان را توی یک واحد مسکونی می گذارید، نگاه اول تا همواره در فکر تان می نشیند. معمارها بر پایه همین نگاه و حس های مشترکِ آدم ها، به نیازسنجی و مکان یابی فضاها می پردازند. شاید این سئوال پیش بیاید که فضا چیست؟ فضا در معماری، همان چیزی است که انسان را از عوامل طبیعی محافظت می نماید و همه فعالیت های فردی و اجتماعی فرد را در بر می گیرد. انسان

در فضا نیازهای مادی و معنوی خود را تأمین می نماید. جوهر اصلی معماری فضا است. در فضای معماری است که انسان حرکت و زندگی می نماید. فضا در معماری انواع گوناگون دارد و به طرق متنوعی می توان فضا را در معماری دسته بندی کرد.

فضاهای خصوصی

فضاهای عمومی

فضاهای نیمه خصوصی، نیمه عمومی

فضاهای خصوصی در معماری داخلی

این فضاها اختصاص به صاحب خانه دارد. فضایی که در آن وسایلی وجود دارد و فعالیت هایی صورت می پذیرد، که کاملا جنبه خصوصی دارند. استفاده از فضاهای خصوصی تنها محدود به عده ای خاص خواهد بود و رفت و آمد عموم به آن تنها با اجازه ساکنان خانه صورت می پذیرد. در ساختمان های مسکونی اتاق خواب ها و حمام به نسبت فضای نشیمن و پذیرایی فضایی خصوصی تر محسوب می شوند. بنابراین حتی کنترل دید حاضران در فضای نشیمن به اتاق خواب ها و حمام نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

فضاهای عمومی در معماری داخلی

فضاهای عمومی، به فضاهایی اطلاق می گردد که در آن ها برای ورود و خروج افراد محدودیتی وجود ندارند؛ در خانه، اگرچه حضور در این فضاها با مانعی روبرو نیست اما به صورت غیر مستقیم حضور غریبه ها کنترل می گردد. فضای نشیمن و پذیرایی منازل در این دسته قرار می گیرند. قطعا ما نزدیکانی داریم که به عنوان میهمان، حضور آن ها را در این بخش از خانه خواهیم دید ولی برای رفت و آمد آن ها به اتاق خواب مان محدودیت قائل خواهیم شد.

فضاهای نیمه خصوصی - نیمه عمومی در معماری داخلی

این نوع فضاها بیشتر مربوط به آپارتمان ها می گردد و مالکیت آن ها، هم جنبه خصوصی دارند و هم جنبه عمومی. به عبارت دیگر به علت کارکردی که دارند، مورد استفاده همه افراد ساختمان قرار می گیرند اما حضور افرادی که ساکن ساختمان نیستند در این فضاها ممنوع است. مثل فضاهای مسقف مشاعی یا حیاط در آپارتمان ها! اما در معماری داخلی منزل نیز شاید بتون آشپزهای اپن و سرویس بهداشتی های میهمان را در این دسته قرار داد. فضاهای نیمه خصوصی-نیمه عمومی در معماری داخلی آپارتمان ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند. تصور کنید مهمان دارید و فرصت ننموده اید ظروفی که برای پخت و پز شام استفاده نموده اید را بشویید و کپه ای در سینک ظرفشویی ساخته اند، بی تردید دوست ندارید این صحنه در دیدرس مهمان باشد. از سوی دیگر گمان نکنم کسی علاقه داشته باشد، اولین برخوردش با مهمان، زمانی باشد که در سرویس بهداشتی را باز می نماید و بی هیچ فضای واسطی از آن خارج می گردد.

• بیشتر بخوانید: نکات مهم در طراحی و پیاده سازی نمای بیرونی ساختمان

نقشه خوب زمانی شکل می گیرد که طراح، عرصه بندی مناسبی داشته باشد. به تعدادی از فضاها و عملنمودهای سازگار که با هم وابستگی معماری داشته و در بخش مشخصی از نقشه طرح ما مکان یابی شوند را عرصه می نامیم. مهم ترین عرصه هایی که در بیشتر ساختمان های امروزی می بینیم، شامل موارد زیر می شوند:

عرصه های خصوصی عبارتند از: اتاق خواب، حمام، اتاقِ کار و اتاق مطالعه

عرصه های خانوادگی عبارتند از: غذا خوری، آشپزخانه، هال، نشیمن و سرویس بهداشتی

عرصه های پذیرایی عبارتند از: پذیرایی و نهارخوری

عرصه های خدماتی عبارتند از: پارکینگ، موتورخانه و انبار

عرصه های فضای باز عبارتند از: باربیکیو، روف گاردن

حالا که فضاها و عرصه های خانه را شناختیم چه باید بکنیم؟ پاسخ این سئوال اگرچه بدیهی است، اما ساده نیست. هر کدام ما زمانی که برای بازدید خانه ای می رویم باید نگاه عرصه محور داشته باشیم. روابط بین فضاها را در کسری از دقیقه در فکر مان بازسازی کنیم. ما قرار است دوره ای را در آن خانه بگذرانیم، پس قبل از اینکه بگوییم: ما که دو نفر بیشتر نیستیم. یا مهمانمان کجا بود حالا؟ بایستی به ایده آل ها فکر کنیم. بله این بدیهی است اما ساده نیست. امروزه به علت محدودیت و ارزش زمین، هزینه های ساخت و … معماران از آزادی عمل کمتری برای ایجاد عرصه های مناسب برخوردارند.

این روزها اقتصاد از مهندسی و هنر پیشی گرفته است، اما ما به عنوان کاربران خانه ها چه باید بکنیم؟ پاسخ روشن است. به راحتی خود فکر کنیم و از تماشا خانه های متعدد هراس نداشته باشیم. پیشنهاد ما این است، حالا که فضاها و عرصه ها را می شناسیم، وقتی به تماشا خانه ای تازه می رویم یک بار فضاها و عرصه ها را در فکر مرور کنیم و با چشم تطبیق دهیم. اگر نقشه با عرصه بندی مناسب مطابق ایده های ما شکل گرفته بود، تازه وقت آن است که به ارزیابی مالی خانه بپردازید. اما اگر نقشه با الگوی ارائه شده هم خوانی نداشت چاره چیست؟ در ابتدا تصور کنید آیا با روش های کم خرج (مثل قراردادن پارتیشن های چوبی، ایجاد ویترین های قابل جابجایی و …) می توانید به عرصه بندی فضاهای موجود بپردازید؟ اگر پاسخ مثبت است باز هم به موعد ارزیابی مالی خانه رسیده اید. امیدواریم هیچ وقت آن قدر اقتصاد از دیگر عوامل پیشی نگیرد که در صورت قرارگیری در وضع سوم، عدم تطابق نقشه با عرصه بندی آرمانی و عدم امکان اصلاح کم خرج آن، باز هم پای معامله بروید.